Commissie Ruimte Beheer, Energie en Duurzaamheid

Uitgenodigd: Voor dit agendapunt zijn wethouders Grimbergen en Kruis uitgenodigd.
Overige aanwezigen: Ondernemers Stadshart
Tijdsduur: 45 minuten
Voorgestelde wijze van bespreking: Toelichting door de indieners, vragen/reactie van aanwezige fracties, gesprek met college en overige aanwezigen, reactie van de indieners, conclusie door de voorzitter.
Toelichting: Tijdens de raadsvergadering van 27 mei 2025 heeft mevr. Rijnierse, onderneemster in het Stadshart, ingesproken over de door haar gesignaleerde verloedering, veiligheidsproblemen en matig dagelijks onderhoud van de openbare ruimte in het Stadshart. Naar aanleiding hiervan zijn door de fractie van de PVV en de fractie van Leefbaar Lelystad schriftelijke vragen aan het college gesteld, die eind juni 2025 zijn beantwoord. Het college geeft aan zich niet in het geschetste beeld te herkennen. Deze beantwoording is voor beide fracties aanleiding om hierover een gesprek aan te vragen in de raadscommissie en daarbij ook ondernemers uit het Stadshart te betrekken.

Uitgenodigd: Voor dit agendapunt is wethouder Kruis uitgenodigd.
Overige aanwezigen:
Tijdsduur: 45 minuten
Voorgestelde wijze van bespreking: Toelichting door het college, presentatie max. 15 minuten, gelegenheid voor het stellen van vragen, beantwoording van vragen door college, onderling gesprek fracties en met college, conclusie door de voorzitter.
Toelichting: Het college heeft het Beleidskader financiële participatie hernieuwbare energie Lelystad ter inzage gelegd. Het beleidskader regelt hoe inwoners en ondernemers financieel kunnen deelnemen in, en daarmee profiteren van, duurzame energieprojecten, zoals wind- en zonneparken, grootschalige batterijen en andere opwekkingsvormen. Dit kader sluit aan bij het Klimaatakkoord dat minstens 50% lokaal eigendom nastreeft. Er wordt onderscheid gemaakt tussen actieve participatie (risicodragende investering) en passieve participatie (gebiedsgebonden bijdrage en obligaties). Voor windparken gelden reeds concrete afspraken uit het Regioplan Wind. Voor zonneparken en overige projecten wordt maatwerk toegepast. Initiatiefnemers moeten een participatieplan opstellen dat onderdeel is van gemeentelijke afspraken. Het beleidskader wordt uiteindelijk vastgesteld door de gemeenteraad. Voorafgaand daaraan wil het college de raad hierover mondeling informeren en raadsleden de gelegenheid bieden om vragen te stellen.

Uitgenodigd: Voor dit agendapunt is wethouder Kruis uitgenodigd.
Overige aanwezigen:
Tijdsduur: 30 minuten
Technische vragen: Technische vragen gesteld voor vrijdag 19 september 2025 12:00 uur worden door het college voor de commissievergadering beantwoord (of er wordt gemotiveerd aangegeven waarom dit niet mogelijk is). Technische vragen gesteld na de deadline kunnen mogelijk niet meer voor de vergadering van een antwoord worden voorzien.
Voorgestelde wijze van bespreking: Korte toelichting (maximaal 5 minuten) door het college, eerste termijn voor politieke vragen en eventuele voorlopige standpunten van fracties, reactie van het college, tweede termijn voor standpuntbepaling door fracties, conclusie door de voorzitter t.a.v. besluitvorming door de raad op 14 oktober 2025.
Toelichting: Dit onderwerp is beeldvormend aan de orde geweest in de commissies van 1 oktober 2024 en 1 april 2025. Als gevolg van de Wet collectieve warmte (Wcw), waarin wordt bepaald dat warmtebedrijven een publiek meerderheidsbelang moeten hebben, moet Lelystad bepalen hoe dat meerderheidsbelang in warmtenetten vorm moet krijgen. Dit kan op verschillende manieren. Op 1 april 2025 is daartoe een presentatie gegeven op basis van een door Fakton opgesteld rapport (zie de bijlage bij het raadsvoorstel). Het rapport schetst 3 rolnemingsmodellen voor de gemeente, benoemt hiervan de voor- en nadelen en geeft tevens een afwegingskader met criteria waarop de modellen worden beoordeeld. Model B wordt hierin als voorkeursmodel benoemd, maar een model met samenwerking met HVC (model c) wordt niet uitgesloten. In de presentatie van 1 april jl. was ook een advies opgenomen:
• Stuur op een groot warmtekavel: om de betaalbaarheid en kostensocialisatie te borgen voor alle eindgebruikers
• Werk samen met een publieke partner: om risico’s en investeringen te delen en een betrouwbaar warmtenet te realiseren, gezien de beperkte kennis en kunde binnen de gemeente
• Onderzoek samen met Publieke Partners (model B): de haalbaarheid en implementatie van dit voorkeursmodel en richt een Publiek Integraal Warmtebedrijf (PIW) op als publiek warmtebedrijf
• Onderzoek parallel ook HVC (model C): de haalbaarheid van het totale integrale model in combinatie met bron en publiek warmtebedrijf als zijnde PIW
Ook werd er een advies over bewonersbetrokkenheid geformuleerd. Het college legt de raad nu een raadsvoorstel voor om een volgende stap te zetten voor inrichting van het Publiek Warmtebedrijf. Voorstel is om een definitieve keuze voor model B of C voor te bereiden en als uitgangspunten voor die keuze vast te stellen:
- Lage kosten voor de eindgebruiker
- De invloed van de medeaandeelhouders op de regierol van de gemeente en de zeggenschap van de gemeente zo beperkt mogelijk te laten zijn
Als gesprekspartners zijn Firan (model B) en HVC (model C) in beeld.

1. Voor de rolneming in een Publiek Integraal Warmtebedrijf de onderstaande modellen uit de rapportage "Strategisch advies voor gemeentelijke rolneming in collectieve warmtenetten binnen de kaders van nieuwe wetgeving" verder te onderzoeken.
- rolnemingsmodel B: PPS met publieke kennis- en equitypartner(s). Uitvoering door de publieke partner.
- rolnemingsmodel C: Indirecte gemeentelijke uitvoeringsorganisatie via HVC.
2. Partijen te zoeken die, passend bij model B en C samen met de gemeente een Publiek Integraal Warmtebedrijf willen oprichten;
3. Bij de opzet van het Publiek Integrale Warmtebedrijf en de rolneming daarin de volgende uitgangspunten te hanteren:
- Lage kosten voor de eindgebruiker.
- De invloed van de medeaandeelhouders op de regierol van de gemeente en de zeggenschap van de gemeente zo beperkt mogelijk te laten zijn.

Uitgenodigd: Voor dit agendapunt is wethouder Kruis uitgenodigd.
Overige aanwezigen:
Tijdsduur: 45 minuten
Technische vragen: Technische vragen gesteld voor vrijdag 19 september 2025 12:00 uur worden door het college voor de commissievergadering beantwoord (of er wordt gemotiveerd aangegeven waarom dit niet mogelijk is). Technische vragen gesteld na de deadline kunnen mogelijk niet meer voor de vergadering van een antwoord worden voorzien.
Voorgestelde wijze van bespreking: Korte toelichting (maximaal 5 minuten) door het college, eerste termijn voor politieke vragen en eventuele voorlopige standpunten van fracties, reactie van het college, tweede termijn voor standpuntbepaling door fracties, conclusie door de voorzitter t.a.v. besluitvorming door de raad op 14 oktober 2025.
Toelichting: Het afvalbrengstation (ABS) aan de Zeeasterweg dient te worden verplaatst. De wens is om elders in Lelystad een zogenaamd Circulair Ambachtscentrum (CAB) te realiseren, waar diverse stromen voor hergebruik en recycling samen komen, zodat er een duurzame en circulaire verwerking van grondstoffen/afvalstromen kan worden gerealiseerd. Tijdens de commissievergadering van 4 juli 2023 is hierover uitgebreid gesproken. Naast de geformuleerde wensen is toen ook aangeven dat locatiekeuze en businesscase essentieel zijn voor een volgende stap in het proces. Uitgangspunt was dat de raad eind 2023 een daartoe strekkend raadsvoorstel tegemoet kon zien. Daarvoor in de plaatst is echter in het tweede kwartaal van 2024 een extra informatienota gestuurd (nr. 24.126 d.d. 2 april 2024). De planning die hierin werd genoemd was om eind 2024 de raad een keuze voor te leggen om te starten met een CAB inclusief varianten en de bijbehorende juridische en financiële consequenties. Het college legt de raad nu een voorstel voor om eerst een principekeuze te maken voor de realisatie van een circulair ambachtscentrum en dit vervolgens nader uit te werken in een definitief voorstel dat zal zijn opgenomen in de Programmabegroting.
GEHEIMHOUDING
Het college heeft, voornamelijk om aanbestedingstechnische redenen, geheimhouding opgelegd aan de argumenten voor de voorgelegde keuzes en bijbehorende financiële gevolgen. De bespreking zal daarom mogelijk (deels) in beslotenheid plaats moeten vinden. Dat kan ook gelden voor de bespreking in de opvolgende raadsvergadering en daarbij in te dienen (mogelijk ook geheime) moties en amendementen. Hetgeen tevens gevolgen kan hebben voor de openbaarheid van de besluitvorming.
OPENBAARHEID BESLUITVORMING FINANCIEN BIJ BEGROTING
De agendacommissie merkt volledigheidshalve op dat opvolgende besluitvorming in de raadsvergadering over investeringen van de gemeente bij de Programmabegroting en de gevolgen voor (de hoogte van) de afvalstoffenheffing op grond van art. 24 Gemeentewet WEL in openbaarheid moet plaatsvinden.

1. De intentie uit te spreken om het Circulair Ambachtcentrum te ontwikkelen op basis van de informatie in de geheime bijlagen 4 en 5.
2. De verdere uitwerking als voorstel tegemoet te zien in de programmabegroting 2026 – 2029, met als uitgangspunt dat de hieruit voortvloeiende incidentele- en structurele lasten worden gedekt door een verhoging van de afvalstoffenheffing.