1. Welke inkoop gaat er o.b.v. de AMvB (verplicht) worden toegevoegd aan de huidige regionale inkoop?
2. In hoeverre zal er gebruik gemaakt gaan worden van de ervaringen van de regio's waar dit al plaatsvindt?
3. Welke lessen worden er (ambtelijk en bestuurlijk) - wegens het gebrek aan slagvaardigheid, effectiviteit en robuustheid - door het college getrokken uit de huidige regionale samenwerking?
4. Welke verbeteringen gaan er concreet, n.a.v. het wetsvoorstel Verbetering beschikbaarheid jeugdhulp met AMvB, toegepast worden bij de regionale samenwerking in Flevoland?
5. Welke wijzigingen wil het college gaan opnemen in a) Herziening Governance; b) Regiovisie; c) Inkoop Jeugd volgens vereisten AMvB.
6. Welke gevolgen verwacht het college op de (inkoop)kosten voor jeugdhulp ten opzichte van de huidige situatie?
7. Welke gevolgen heeft de brief van de Staatssecretaris van 5 november 2024 voor JEL?
8. Hoe kan Lelystad het beste vertegenwoordigd zijn in de nieuwe GR met bestuur (i.p.v. de huidige centrumregeling) en welke rol heeft de gemeenteraad hierbij?
9. Wat zijn de leidende principes precies van de intentieovereenkomst die 19 december 2024 getekend is en hoe gaat Lelystad daar concreet invulling aan geven? Graag ontvangen wij per omgaand een afschrift van deze getekende overeenkomst.
10. Wat is de insteek van het college bij a) de aanpak van wachttijden; b) de wijze waarop de bovenregionale afstemming plaatsvindt; c) de verbinding tussen de regionaal gecontracteerde jeugdzorg en de op landelijk en lokaal niveau gecontracteerde jeugdhulp; d) de verbinding tussen de regionaal gecontracteerde jeugdzorg en de jeugdgezondheidszorg, zorg, maatschappelijke ondersteuning en onderwijs; e) de wijze waarop wordt voorzien in regionale expertteams.
11. Wanneer en hoe gaat de gemeenteraad door het college betrokken worden bij het (vervolg)proces, zoals voorafgaand aan het ontwerp GR?
Antwoord
Vraag 1: Welke inkoop gaat er o.b.v. de AMvB (verplicht) worden toegevoegd aan de huidige regionale inkoop?
De AMvB schrijft voor dat regionale inkoop van jeugdhulp en Wmo-voorzieningen verder wordt gestandaardiseerd en opgenomen binnen de gemeenschappelijke regeling.
De AMVB maakt regionale inkoop verplicht voor de volgende zorgvormen :
• dagbehandeling
• kortdurend verblijf (alle vormen van jeugdhulp met verblijf vanaf 1 dagdeel straks onder regionale jeugdhulp)
• multidisciplinaire jeugdhulp
• specialistische jeugd GG
en alleen wanneer er sprake is van één of meer van de volgende vijf criteria:
1. de schaarste van de vraag;
2. de complexiteit van de problematiek in combinatie met de daarvoor benodigde multidisciplinaire specialistische expertise;
3. de schaarste van het aanbod;
4. het volume dat een jeugdhulpaanbieder nodig heeft om verantwoorde jeugdhulp te kunnen leveren;
5. het volume dat een jeugdhulpaanbieder nodig heeft om een gezonde bedrijfsvoering te kunnen voeren.
De nieuwe wet- en regelgeving gaat naar verwachting in op 1/7/2025.
Lelystad hecht waarde aan het behoud van een balans tussen regionale afstemming en lokale autonomie. Dit betekent dat Lelystad zich zal inzetten om, waar mogelijk, ruimte te behouden voor lokale inkleuring binnen de wettelijke kaders.
Vraag 2: In hoeverre zal er gebruik gemaakt worden van de ervaringen van de regio's waar dit al plaatsvindt?
We maken gebruik van kennisdeling en het bespreken van werkwijzen uit andere regio's en het delen van best practices.
Vraag 3: Welke lessen worden er (ambtelijk en bestuurlijk) - wegens het gebrek aan slagvaardigheid, effectiviteit en robuustheid - door het college getrokken uit de huidige regionale samenwerking?
Het college heeft geleerd dat een heldere en afgebakende governance essentieel is voor een effectieve regionale samenwerking. Er is behoefte aan een duidelijke regionale organisatie ( oa. heldere juridische vastlegging en een goede mandaatregeling) die zorgt voor een robuuste structuur en een slagvaardige aanpak. Dit met aandacht voor een evenwichtige verdeling van zeggenschap tussen de regio en de deelnemende gemeenten, zodat gezamenlijke doelen efficiënter en daadkrachtiger kunnen worden bereikt. Tegelijkertijd is het belangrijk dat het college grip houdt op de lokale inzet, om ervoor te zorgen dat de specifieke behoeften van onze inwoners centraal blijven staan.
Vraag 4: Welke verbeteringen gaan er concreet, n.a.v. het wetsvoorstel Verbetering beschikbaarheid jeugdhulp met AMvB, toegepast worden bij de regionale samenwerking in Flevoland?
Het is onze bedoeling om de samenwerking voort te zetten op basis van gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de inkoop en subsidiering en een efficiënte regionale organisatie. Tegelijkertijd zet Lelystad in op lokale innovaties en ruimte om ervoor te zorgen dat regionale afspraken aansluiten bij de specifieke behoeften van haar inwoners. Wanneer het in de samenwerking sterker is om zaken gezamenlijk op te pakken, zullen we dat ook samen doen. Het knoppenplan is leidend, zodat de keuzes aansluiten bij onze lokale strategische doelen.
Vraag 5: Welke wijzigingen wil het college gaan opnemen in a) Herziening Governance; b) Regiovisie; c) Inkoop Jeugd volgens vereisten AMvB?
De wijzigingen in governance richten zich op een heldere taakverdeling en efficiënte besluitvorming. In de regiovisie zal Lelystad pleiten voor een hybride aanpak waarin zowel regionale samenwerking als lokale autonomie geborgd zijn. Bij de inkoop jeugdhulp streeft het college naar gezamenlijke afspraken over het aanbod binnen de regio, met behoud van ruimte voor lokale maatwerkoplossingen. Daarbij willen we dicht bij onze inwoners blijven staan en ervoor zorgen dat hun behoeften centraal staan. Ons vertrekpunt hierbij is het unaniem vastgestelde knoppenplan, dat richting geeft aan onze keuzes en aanpak.
Vraag 6: Welke gevolgen verwacht het college op de (inkoop)kosten voor jeugdhulp ten opzichte van de huidige situatie?
Hoewel schaalvoordelen worden verwacht door regionalisering, blijft het college alert op het risico van hogere kosten door verlies van lokale efficiëntie. Doordat we lokaal kunnen sturen, zoals beschreven in ons knoppenplan, denken we grip te hebben op de kosten. Lelystad zal actief monitoren hoe de nieuwe afspraken de kosten beïnvloeden en gericht sturen op een kosteneffectieve aanpak.
Vraag 7: Welke gevolgen heeft de brief van de Staatssecretaris van 5 november 2024 voor JEL?
De brief van de Staatssecretaris bevestigt het belang van een goed georganiseerde regionale samenwerking voor een aanvullend zorglandschap. Lelystad houdt vast aan de bestaande inrichting waarbij de toegang tot jeugdhulp lokaal is belegd. JEL voert deze gemeentelijke toegang uit namens Lelystad en speelt een cruciale rol in het waarborgen van maatwerk en nabijheid in de zorg voor onze inwoners. Dit is ook bij wet zo vastgelegd. Het college zet in op een constructieve samenwerking met de regio, waarbij de lokale toegang en zeggenschap behouden blijven, in lijn met de uitgangspunten van de brief.
Vraag 8: Hoe kan Lelystad het beste vertegenwoordigd zijn in de nieuwe GR met bestuur (i.p.v. de huidige centrumregeling) en welke rol heeft de gemeenteraad hierbij?
Lelystad zal zich sterk maken voor een evenwichtige stemverhouding in het nieuwe bestuur, waarbij zowel de stem van grote als kleine gemeenten wordt gewaarborgd. De gemeenteraad speelt hierbij een belangrijke rol door kaders te stellen en toe te zien op de balans tussen regionale samenwerking en lokale prioriteiten. Wanneer de nieuwe Gemeenschappelijke Regeling (GR) is vastgelegd, zullen we zorgvuldig kijken dat en wanneer we de gemeenteraad meenemen in dit proces ( zie afbeelding onder vraag 11). Daarnaast zal er bij de nieuwe GR een raadsadviescommissie worden ingericht om de raad actief te betrekken bij de besluitvorming en controle. In feite is de nieuwe GR goed te vergelijken met de structuur van Concern voor Werk, waar we al op een vergelijkbare manier werken. Dit biedt een herkenbaar kader en duidelijkheid in de samenwerking tussen bestuur en gemeenteraad.
Vraag 9: Wat zijn de leidende principes precies van de intentieovereenkomst die 19 december 2024 getekend is en hoe gaat Lelystad daar concreet invulling aan geven?
De leidende principes van de intentieovereenkomst zijn gericht op een gezamenlijke verantwoordelijkheid, een efficiënte organisatie en het realiseren van een aanvullend zorglandschap binnen de regio. Dit omvat onder andere gezamenlijk eigenaarschap, een sluitende en doorlopende aanpak en een flexibele organisatie die in staat is snel en effectief in te spelen op zowel regionale als lokale behoeften.
Lelystad heeft de intentieovereenkomst middels een collegebesluit niet ondertekend. De voornaamste reden hiervoor is dat het college van mening is dat de juridische onderbouwing van de overeenkomst op enkele punten onvoldoende correct is. Met het niet instemmen van de intentieovereenkomst wil Lelystad niet zeggen dat zij de meerwaarde van regionale samenwerking niet ziet. Die meerwaarde is er, maar het is niet voor niets dat de jeugdzorg is doorgedecentraliseerd naar de gemeenten. Lelystad blijft zich inzetten voor een constructieve samenwerking binnen de regio, met nadruk op een aanpak die recht doet aan de lokale autonomie en eigen regie van inwoners. Het college blijft actief betrokken bij het proces om te waarborgen dat de juridische basis van de afspraken stevig is en aansluit bij de lokale belangen.
Vraag 10: Wat is de insteek van het college bij a) de aanpak van wachttijden; b) de wijze waarop de bovenregionale afstemming plaatsvindt; c) de verbinding tussen de regionaal gecontracteerde jeugdzorg en de op landelijk en lokaal niveau gecontracteerde jeugdhulp; d) de verbinding tussen de regionaal gecontracteerde jeugdzorg en de jeugdgezondheidszorg, zorg, maatschappelijke ondersteuning en onderwijs; e) de wijze waarop wordt voorzien in regionale expertteams?
Het college zet in op een aanpak waarin de lokale toegang centraal blijft staan en de regie bij ouders wordt gelegd. Voor de aanpak van wachttijden stuurt Lelystad op efficiëntie en maatwerk.
De bovenregionale afstemming wordt versterkt door duidelijke afspraken binnen de regio, zonder dat dit ten koste gaat van de autonomie van de lokale toegang. Lelystad blijft zich richten op het faciliteren van een soepele samenwerking tussen regionaal gecontracteerde jeugdzorg en andere zorgniveaus, waarbij de nadruk ligt op het principe "1 gezin, 1 plan, 1 contactpersoon".
De verbinding tussen jeugdzorg, jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning en onderwijs wordt verder uitgewerkt, met een focus op integrale zorg en nauwe betrokkenheid van ouders bij het bepalen van de hulp die zij nodig achten. Bij het inzetten van regionale expertteams blijft Lelystad ervoor zorgen dat de lokale toegang wordt ondersteund en niet wordt overschaduwd door regionale structuren. Dit alles om te waarborgen dat gezinnen de juiste zorg op de juiste plaats en tijd ontvangen.
Vraag 11: Wanneer en hoe gaat de gemeenteraad door het college betrokken worden bij het (vervolg)proces, zoals voorafgaand aan het ontwerp GR?
De gemeenteraad wordt nauw betrokken bij het proces via formele zienswijzen en besluitvorming. Het college zal de raad tijdig informeren en actief betrekken bij de uitwerking van de gemeenschappelijke regeling. Daarbij nemen we de zorgen en aandachtspunten mee die door de raad zijn geuit tijdens de raadsbijeenkomst van 11 december 2024. Deze zorgen vormen een belangrijk uitgangspunt in het vervolgproces, zodat de gemeenteraad zich gehoord voelt en effectief haar kader stellende en controlerende rol kan vervullen. We zijn daarnaast ook bereid daar waar het gewenst is door de raad, om lokaal ook een sessie te organiseren om de raad op 1 van deze onderwerpen mee te nemen.
Het unaniem aangenomen knoppenplan blijft ons belangrijke vertrekpunt bij dit proces. Dit doen we nadrukkelijk voor onze eigen inwoners, zodat hun behoeften centraal blijven staan. Op de volgende momenten zal de raad in ieder geval betrokken worden: (zie antwoordbrief bijlage)
Toelichting
SV n.a.v. de raadsinformatiebijeenkomst landelijke ontwikkelingen Hervormingsagenda jeugd, 11 december 2024