Recent zijn er weer enkele incidenten geweest in leegstaande panden:
https://www.omroepflevoland.nl/nieuws/398149/zwaargewonde-in-maerlanthuis-waarom-staat-het-pand-al-zolang-leeghttps://www.hardnieuws.nl/flevoland/lelystad/luchtbehandelingskast-bij-slooppand-vliegt-in-brand-botter-19-lelystad-56866.html
Naar aanleiding hiervan heeft de fractie van D66 de volgende vragen aan het college:
1) Wat is het handhavingsbeleid op leegstaande panden om te controleren dat pandeigenaren toegang en incidenten zoveel mogelijk voorkomen?
2) Wat is binnen het IHP (Integrale Handhavings Plan) de capaciteit en prioriteit hierop? Vind het college deze toereikend of zou dat bij een herziening van IHP wellicht aangepast moeten worden?
3) Zijn er aanvullende maatregelen mogelijk om toezicht en controle (binnen bestaande capaciteit) aan te scherpen? Zo ja, welke?
4) In 2020 heeft de PvdA voorgesteld een leegstandsverordening in te voeren – deze kan meldplicht, beleid en zelfs sancties bevatten. Destijds heeft het college daar niet voor gekozen, mede vanwege de kosten en ambtelijke capaciteit die dit zou kosten. Is het college bereid opnieuw een leegstandsverordening te overwegen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord
1. Wat is het handhavingsbeleid op leegstaande panden om te controleren dat pandeigenaren toegang en incidenten zoveel mogelijk voorkomen?
Er geldt momenteel geen specifiek handhavingsbeleid voor de controle op leegstaande panden en het voorkomen van incidenten daarin. Primair rust de verantwoordelijkheid voor beheer en toezicht op een leegstaand pand bij de eigenaar. Indien er signalen zijn dat een eigenaar onvoldoende maatregelen neemt om het pand te beveiligen, kan de gemeente handhavend optreden. Deze signalen kunnen afkomstig zijn van meldingen door inwoners (bijvoorbeeld via de Fixi-app), van de politie of via gemeentelijke toezichthouders.
2. Wat is binnen het IHP (Integrale Handhavings Plan) de capaciteit en prioriteit hierop? Vind het college deze toereikend of zou dat bij een herziening van IHP wellicht aangepast moeten worden?
In de Nota Integrale Handhaving 2021-2025, vastgesteld op 6 juli 2021, zijn de visie, uitgangspunten en werkwijze van de gemeente Lelystad voor handhaving vastgelegd. Deze nota wordt in het fysieke domein verder uitgewerkt in de Uitvoerings- en Handhavingsstrategie Lelystad 2024-2028 (U&H). De concrete uitvoering van het beleid vindt plaats via het VTH Uitvoeringsprogramma 2024-2025 (VTHUP), waarin voor het toezicht op bestaande bouw (waaronder leegstaande panden) 1.931 uur voor handhavingsinspecteurs en 2.042 uur voor juridisch medewerkers is gereserveerd. De inschatting is dat deze uren toereikend zijn voor het uitvoeren van de noodzakelijke taken.
Er is geen specifieke onderverdeling gemaakt binnen deze uren voor leegstaande panden. De prioriteit voor toezicht en handhaving wordt risicogestuurd vastgesteld op basis van de ernst van de situatie. Bij het opstellen van het komende VTHUP zal worden beoordeeld of de huidige capaciteit toereikend is voor de verschillende taakvelden, waarna eventueel aanpassingen worden gemaakt in de verdeling van uren over de verschillende onderwerpen binnen het VTHUP. Naar ons inzicht is er geen aanleiding om te veronderstellen dat de recente incidenten met leegstaande panden het gevolg zijn van een tekort aan capaciteit voor toezicht op bestaande bouw.
3. Zijn er aanvullende maatregelen mogelijk om toezicht en controle (binnen bestaande capaciteit) aan te scherpen? Zo ja, welke?
Binnen de bestaande capaciteit is het mogelijk om het toezicht op leegstaande panden te intensiveren. Waar nodig gebeurt dit ook. Maar zelfs met aangescherpt toezicht kunnen incidenten niet worden uitgesloten. Langdurig leegstaande panden blijven een doelwit voor vandalisme en onbevoegde toegang. Het meest effectief is om langdurige leegstand te beperken.
Recent zijn bij een specifiek leegstaand pand aanvullende maatregelen genomen, nadat was gebleken dat de standaard maatregelen ontoereikend waren. Concreet heeft de eigenaar de beschadigde bouwhekken hersteld en de beplating op ramen en deuren verstevigd. Verder zijn de liftschachten op alle verdiepingen hermetisch afgesloten. Daarnaast is in opdracht van de eigenaar Bouwwatch-cameratoezicht geïnstalleerd, om onbevoegde toegang sneller te detecteren en te voorkomen. Ook is afgesproken dat de BOA's deze locatie opnemen in hun controles, zowel tijdens dag- als avonduren. Met deze aanvullende maatregelen wordt de kans op nieuwe incidenten verkleind
4. In 2020 heeft de PvdA voorgesteld een leegstandsverordening in te voeren – deze kan meldplicht, beleid en zelfs sancties bevatten. Destijds heeft het college daar niet voor gekozen, mede vanwege de kosten en ambtelijke capaciteit die dit zou kosten. Is het college bereid opnieuw een leegstandsverordening te overwegen? Zo nee, waarom niet?
Het college is niet voornemens om de invoering van een leegstandsverordening te heroverwegen. Het instrument leegstandsverordening wordt door veel gemeenten nog steeds als onvoldoende effectief gezien en brengt aanzienlijke kosten (zowel uitvoeringskosten als in ambtelijke capaciteit) met zich mee waar geen inkomsten tegenover staan. De leegstandsverordening kent lange procedures met hoge administratieve lasten, terwijl de resultaten in de praktijk beperkt blijken. Dit verklaart waarom slechts een gering aantal gemeenten daadwerkelijk gebruik maakt van een leegstandverordening. Wij verwachten dat het bij elkaar brengen van pandeigenaren en stakeholders om gezamenlijk een oplossing te vinden meer resultaat oplevert dan de juridische afdwingbaarheid van de leegstandsverordening kan realiseren. Gezien deze overwegingen is het invoeren van een leegstandsverordening voor het college geen prioriteit.